روایت احمد آرام از نمایش «حسنک کجایی»
پیمان زند در این پژوهش به دنبال سکوت چنین بیمارانی رفته که گاه دستشان از دنیا کوتاهست، اما سکوتشان لبریز از واژگانی است که از درون چشم هایشان بیرون می زند. معلوم است که سکوت چنین آدم هایی برآمده از ضربات سهمگین روحی است.
احمد آرام؛ وقتی می نشینیم و نمایشی همچون «حسنک کجایی» نوشته و کار پیمان زند را می بینیم، البته باید تفاوت درام معمولی با پسیکو درام را درک کنیم. در درام معمولی، ما از چه مولفه‌هایی استفاده می کنیم که در پسیکودرام باید از آنها پرهیز کرد. در پسیکو درام، متن متکی بر واقعیت های اجتماعی است که گاه نمایش را به سمت (تئاتر_ مستند) می برد و ما بر اساس شواهد و انگاره های بالینی به سمت و سوی تنش های یک بیماری سوق داده می‌شویم. در این گونه نمایشی، ساختار نمی تواند روی اصول ارسطویی تاکید کند، بل با اشاره به موضوع مورد نظر، ساختار از درون موضوع شکل و لحن خودش را پیدا می کند.
اگر پسیکو دارم بخواهد یک بیماری حاد روحی روانی را تشریح کند، چه بسا ساختار درام بهم می ریزد و بر اساس روانپریشی بیمار، بی منطقی جایش را می گیرد تا (منطق) دیگری ظاهر شود.این اشتباه است که بخواهیم در یک نمایش پسیکو دارم، رفتار جسمی، حرکت ها، و زبان متن را بر اساس الگویی از پیش طراحی شده مورد استفاده قرار دهیم.
بیماران روحی و روانی در شاخه های مختلف، رویکردهای مختلفی با ارگانیسم بدن و رفتارهای اجتماعی دارند. پیمان زند در این پژوهش به دنبال سکوت چنین بیمارانی رفته که گاه دستشان از دنیا کوتاهست، اما سکوتشان لبریز از واژگانی است که از درون چشم هایشان بیرون می زند. معلوم است که سکوت چنین آدم هایی برآمده از ضربات سهمگین روحی است.
تکنیک روایی پیمان زند باید گاهی جانبدارانه باشد و گاه ضد آن چیزی که در زندگی واقعی مشاهده می گردد؛ یعنی برآمده از تجربه هنری و درهم آمیزی تکنیک های مدرن روایی برای دفاع از موضوعی که بتواند در بستر دراماتیک شکوه خود را بدست آورد. از همین روی حضور تصاویر، طراحی صحنه، و حتی داستان های جریان گریزی که در لایه های داستان حضور دارند، همه به شکل تابلوهایی قابل بررسی نمود می یابد.
در این مجتمع، قتلی اتفاق افتاده که در جریان یک تعلیق دراماتیک داستان را وهم انگیز می کند، این وهم زبانی روان پریش دارد، یعنی گاه آدم ها به یکدیگر شک می کنند و در توضیح اعمال خود که مخاطب احتمالا روانپزشک می باشد، آنها سعی دارند خود را تبرئه کنند. جامعه کوچک این خانه چند طبقه، می تواند نمادی از جوامع بزرگ زخم خورده باشد. جوامعی که در آن شادی، رنج و سکوت، بی دلیل ساخته می شود و با دلیل تخریب می شود.
بازیگران با دقت بافت و ساختار پسیکو درام را به خدمت گرفته بودند، چرا که بازی ها، در جریان های انتفاعی، بده بستان خوبی از خود به جا می گذارند. نویسنده دقت خوبی در انتخاب شخصیت ها داشته و توانسته اقشار مختلف با فرهنگ های متضاد را وارد بازی کند. در کل، تمام بازیگران نوپا و کهنه کار در کنار یکدیگر لحظات شیرینی را رقم می‌زنند.