در استقبال جشنواره
جشنواره تئاتر یا تئاتر جشنواره‌ای؟
ایران تئاتر-محمد موسوی: سال‌هاست حیات و بقای تئاتر استان‌ها درگرو برگزاری جشنواره تئاتر استانی است. جشنواره‌ای که اگر یک سال برگزار نگردد، تولید تئاتر در استان به‌شدت کاهش می‌یابد و چه‌بسا به صفر برسد.
در سال‌های اخیر با برنامه‌ریزی‌های متعدد و سیاست‌گذاری‌های گوناگون تلاش گردید تا تئاتر به‌عنوان هنری که قابلیت‌های فراوان در ایجاد تغییرات شگرف فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دارد، به‌جایگاه واقعی خویش دست یابد و ارتباط اهالی هنر تئاتر با جامعه پیرامونی‌شان از دریچه اجراهای عمومی صورت پذیرد، شاید تئاتر بتواند خود را از محدوده زمانی یک‌هفته‌ای جشنواره‌ها برهاند و در تمامی روزهای سال با مخاطبانش به حرف بنشیند؛ اما علی‌رغم تمامی این تلاش‌های قابل‌ستایش، همواره نگاه اهالی این هنر به ساخت محتوا، نگاهی جشنواره محور و بر اساس سلایق حاکم بر جریانات داوری و نه ذائقه مردمان جغرافیای خویش بوده است. این موضوع سبب گردیده تا استقبال عموم مردم از دیدن تئاتر روزبه‌روز کمتر شود. تئاتری که با آداب، انگیزه‌ها، احساسات و نیازهای مردم خویش غریبه باشد و نتواند جلوه‌گر زندگی حقیقی این مردم باشد قطعاً موفق به برقراری ارتباط مؤثری نخواهد شد.
آنچه در پی سال‌ها برگزاری جشنواره تئاتر استانی به وقوع پیوسته نه جشنواره تئاتر که تئاتر جشنواره‌ای است. تئاتری که بدون توجه به نیازهای مخاطبانش می‌کوشد خود را با معیارهای سلیقه‌ای حاکم بر فضای جشنواره‌های تئاتر کشور عرضه نماید تا شاید اجازه ورود به بزرگ‌ترین فستیوال تئاتر این دیار را دریافت نماید. این راه‌یابی فی‌نفسه اقدامی مهم به شمار می‌رود و شاید در شرایط فعلی اقتصاد حاکم بر تئاتر استان تا حدودی امری منطقی به نظر بیاید، اما درنهایت این نوع تئاتر با از دست دادن مخاطبان عموم و شکل نگرفتن رسالت واقعی‌اش که همان تکامل بخشی به جامعه انسانی درگرو برقراری ارتباط مطلوب است محکوم به کم‌رنگ شدن و بی‌رونقی است.
اما برای آنکه تئاتر به چنین سرنوشتی دچار نشود چکار باید کرد؟ با علم بر اینکه جشنواره تئاتر استانی در حال حاضر بزرگ‌ترین انگیزه تولید محتوای تئاتری حداقل در شهرستان‌های استان است؛ می‌توان با تغییر نوع نگاه تک‌بعدی از تولیدات صرفاً جشنواره‌ای جلوگیری کرد و با پرداخت ویژه به پدیده‌ها و رویدادهای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی حاکم بر زندگی مردمان استان تولیداتی خوش فهم مطابق با ذائقه فرهنگی و متناسب با سطح درک عامه مردم منطقه را روانه صحنه‌های نمایش کرد تا زمینه حضور مخاطبان عام در سالن‌ها فراهم گردد. از برآیند این نو نگرش می‌توان انتظار داشت اولاً جمعیت علاقه‌مند به هنر والای تئاتر افزایش یافته و افراد بیشتری جذب خانواده تئاتر استان گردند دوم اینکه اقتصاد بی‌جان حاکم بر تئاتر در وانفسایی که دولت حمایت‌های مالی خود را از این هنر برداشته است با حمایت حضور تماشاگران به اقتصادی پویا با قابلیت سرمایه‌گذاری حتی بخش خصوصی تبدیل گردد و سوم تئاتر در انجام رسالت ذاتی خود که همانا ساخت جامعه‌ای تکامل یافته است موفق گردد و آنگاه می‌توان جشنواره تئاتر استانی را که از دل تولیدات متعدد تئاتر استان متولد می‌گردد، جشنواره‌ای کارآمد و مؤثر خواند. جشنواره‌ای که می‌تواند با پتانسیل موجود در امر رقابت، انگیزه پیشرفت و تلاش مضاعف برای یادگیری بیشتر و آموزش متعالی را نزد هنرمندان رقم بزند.
