تئاتر سطحه یک ضرورت است

تئاتر سطحه به عنوان یک تئاتر مردمی و کاربردی می‌خواهد با مردم و برای مردم باشد. تئاتری که قرار است از تمرکزگرایی، کم‌ثمری و وابستگی تام به نهادها و سازمان‌ها فارغ گردد؛ تئاتری که قرار است برای زندگی و برای آزادی باشد

تئاتری که به قول «آگوستو بوال» با روش‌های کاربردی خود موجب تأثیر هنر نمایش در جامعه شود و اقشار مختلف مردم را جذب این هنر کند .

تئاتری که به فرصتی همگانی بدل شود تا شهروندان به خصوص مخاطبان اصلی این تئاتر یعنی ملوانان و ساحل‌نشینان به واسطه آن بتوانند برای تغییر شرایط نامطلوب زندگی و اجتماعی خویش راهکارهایی مؤثر پیدا کنند .

تئاتری که آرمان استفاده از هنر نمایش را برای بهبود زندگی افراد و ساختن جامعه بهتر می‌داند .

تئاتری که قرار است همچون تئاتر خیابانی به میان مردم راه پیدا کند و ارتباط دوسویه‌ای با آنها ایجاد نماید. یک طرف کنش‌گران به عنوان بازیگر و کارگردان و عوامل صحنه و طرف دیگر ملوانان و ساحل‌نشینان. و چه مکانی بهتر از سطحه لنج و کشتی و که فرش عرشه از چوب است و مسطح است می‌تواند جایی فراغ برای بازی و نمایش شود و ایده‌های بهتر و جذاب‌تر از ایده‌هایی که سرچشمه آن زندگی خود این مردم باشد. مردمی که سر و کارشان با دریاست و با لنج و صیادی. تئاتری که نه تنها مضامین و ایده‌ها و متن نمایشی خود را از زندگی ساحل نشینان بلکه می‌تواند اکسسوار و وسایل صحنه‌اش را نیز همان طور که در پیشینه این تئاتر گفته شد از وسایل کار این مردم بگیرد .

این نوع تئاتر اگرچه مطلوب است در سطحه لنح و کشتی اجرا شود اما همچون سطحه، اسکله ،ساحل و حتی میدان‌های نزدیک ساحل و محل تجمع ملوانان و ساحل‌نشینان نیز می‌تواند محل مناسبی برای اجرای تئاتر سطحه باشد به همان گونه که همین ملوانان سطحه تئاتر خود را در خانه‌ها و مراسم عروسی فراهم می‌آوردند .

تئاتر سطحه می‌تواند رویکرد تبلیغی، آموزشی و فرهنگی داشته باشد اما در تئاتر با رویکرد تبلیغی می‌توان به اضطراری‌ترین موضوعات مبتلا به مخاطبان خود پرداخت.

در تئاتر با رویکرد آموزشی باید با معضلات عمومی‌تر مخاطبان و ساحل‌نشینان به ویژه ملوانان است متمرکز بود.

در تئاتر با رویکرد فرهنگی باید موضوعاتی را از دید مردم برگزید که برآمده از فرهنگ عامه آن منطقه باشد و نه تنها جنبه‌های سرگرمی آن را در نظر گرفت بلکه این نوع تئاتر باید به تغییر دید و ارتقاء رفتار فرهنگی آن جامعه منجر شود و به آن یک نوع بینش و بصیرت بدهد .

تئاتر توریستی سطحه

در بخش چهارم کتاب تاریخ‌های تئاتر که به تئاتر و اجرا در عصر ارتباط جهانی از سال ۱۹۵۰ تا کنون می‌پردازد، در فصلی ویژه نگاهی به توریسم و اجرا دارد و ضمن اهمیت توریسم به عنوان یک صنعت که در خدمت برآوردن نیازهای یک طبقه متوسط بزرگ در ممالک پیشرفته است،به این اشاره دارد که «سفر به محل برگزاری رویدادهای اجرایی خاص نیز به امری متداول تبدیل شده است. تا آنجا که جشنواره‌های تئاتری به مقصدهایی برای مخاطبان زائر مانند تبدیل شده‌اند. برخی از آن‌ها در پی زیارت‌گاه‌های شکسپیری هستند ، برخی در جستجوی تجربیات هنری ماجراجویانه و...برخی از هنرمندان اجرا نمایش‌هایی رابرای مکان‌های توریستی طراحی کرده‌اند که در آن‌ها توریست‌ها با خود موضوع نگاه خیره توریستی مواجه می‌شوند.»

تئاتر سطحه پتانسیل لازم را برای جذب توریسم و جلب توجه نگاه زیباشناسانه، فرهنگی و تفریحی توریستی‌ها را دارد تئاتر که قرار است در محیطی واقعی و با پس‌زمینه‌ای از فرهنگ و رسوم آیین‌های مرتبط با آن فرهنگ اجرا و به نمایش درآید. حتی خیال اینکه توریست و مسافری که به قصد خرید و یا تفریح از راهی دور به بندری دوره افتاده مثل بندر گناوه در کناره خلیج فارس آمده باشد خود را در مواجه به نمایش ببیند که محیطی بیرونی مثلا در کنار اسکله و بارانداز و یا ساحلی و یا در عرشه وسطحه‌ی لنج و جهازی اجرا شود و به خصوص اینکه لنج و جهاز از ساحل فاصله بگیرد و ودر غبه دریا لنگر اندازد و نمایشی اجرا شود، شیرین و جذاب می‌نماید. بی‌شک این نوع نمایش که ما در این مقاله از آن به عنوان تئاتر سطحه نام می‌بریم، نه تنها برای توریست‌ها جذاب و به یادماندنی است بلکه تجربه لذت ‌بخش حتی برای ساحل‌نشینان آن بندر هم می‌تواند باشد.

از تئاتر سطحه در کنار نوع کاربردی،آموزشی،فرهنگی آن می‌توان به نوع توریستی آن نیز تاکید و اشاره دارد تا جایی که می‌تواند به یکی از جاذبه‌های مهم آن منطقه تبدیل شود.

تئاتر سطحه تئاتری است که سرچشمه آن دریاست :

به دریا غلت و با موجش درآویز

حیات جاودان اندر ستیز است

بخشی از مقاله تئاتر کاربردی، توریستی سطحه