جواد تلیان، پیشکسوت تئاتر استان بوشهر دارفانی را وداع گفت
بدرود قلندر عاشق
جواد تلیان پیشکسوت تئاتر استان بوشهر، پیش از ظهر دیروز بر اثر ایست قلبی دار فانی را وداع گفت. مرحوم تلیان بازیگر نمایشهای «قلندرخونه» و «محپلنگ» بود و به تازگی نیز در فیلم «فتوایی برای بلاد» به کارگردانی مهدی تنگستانی در نقش آیتالله سیدعبدالله بلادی بوشهری بازی کرده بود.
به گزارش تئاتر بوشهر، مرحوم تلیان متولد سال 1328 بود و به قول خودش عشق به تئاتر را از همان دوران کودکی در وجودش احساس کرده بود. اولین کار نمایشیاش را با نوشتن و کارگردانی نمایش «دکتر قلابی» در اردوی پیشآهنگی سال۱۳۳۹ اجرا میکند. در آن زمان به علت شغل پدر در بندر شاهپور(بندر امام) زندگی میکرد و با بیژن ملاحزاده، هوشنگ ابراهیمزاده، هاشم عطویان، عبود شریفات، ادریس عامری همدوره بود.
او پس از برگشتن به بوشهر، فعالیت تئاتری خود را در هنرستان حاج جاسم بوشهر-جایی که استاد ایرج صغیری در کسوت معلمی، تدریس میکرد-ادامه میدهد و پس از آن وارد جشنوارههای فرهنگ و هنر میشود. مرحوم تلیان در آن زمان در شرکت صنایع دریایی مشغول به کار به کار بود و آشنایی با ایرج صغیری منجر به انتخاب او برای نقشآفرینی در نمایش «زمین» میشود.
زندهیاد تلیان همچنین در نمایش «حوضچه مروارید» کار علی غلامی در اولین جشنواره تئاتر استانی و کشوری در اهواز در سال۱۳۶۷ با مرحوم رمضان امیری همبازی بود.
خود او درباره انتخاب شدنش در نمایش «قلندرخونه» میگوید: «سال۱۳۵۴ من کارمند شرکت صنایع دریایی بودم وآقای صغیری دبیر دبیرستانهای بوشهر چون قبل از نمایش قلندرخونه ما با هم نمایش زمین و کاوه آهنگر و درپا نیفتاده را کار کرده بودیم، مرا زیر نظر گرفته بود. برای همین برای بازیگری نمایش «قلندرخونه» از من دعوت کرد من هم دعوت ایشان را پذیرفتم و شروع بهکار کردیم. پس از آن در سال ۱۳۵۵ در نمایش «غم غریب قبله عالم» که نقش وزیر دربار داشتم و برای جشنواره استانی در تهران انتخاب شد و سال ۱۳۵۶ نمایش «محپلنگ» که این نمایش هم در جشن هنر شیراز و چند شهر واستانهای کشور اجرا شد و در این نمایش هم نقش ژاندارم را داشتم.»
از جمله نمایشهای دیگری که او در آنها نقشآفرینی کرده است، میتوان به نمایش ضد آمریکایی «سقوط» نوشته احمد آرام و کارگردانی پرویز سرخوش که دو شب اجرا رفت و ساواک جلوی آن را گرفت در نقش سرمایهدار آمریکایی در سال 1349، «شاکر سوم» به نویسندگی و کارگردانی علی غلامی در سال ۱۳۶۱در نقش ممتهن، «بهترین هدیه» به نویسندگی و کارگردانی علی غلامی سال ۱۳۶۳ در نقش کل غلام، «به همه بگوئید» به نویسندگی و کارگردانی احمد آرام سال۱۳۶۶، «حوضچه مروارید» به نویسندگی وکارگردان علی غلامی ۱۳۶۷ در نقش بابازار که برای اولین جشنواره تئاتر استانی و کشوری در اهواز اجرا گردید، «زیر بیرق بیگانه» به نویسندگی و کارگردانی علی غلامی سال۱۳۶۸ در نقش پیرمرد و گرگور کهنه سال۱۳۶۹، «جلیقه نجات زیر صندلی شما» از احمد آرام سال۱۳۷۰، «هفت لیوا» سال۱۳۷۱ در جشنواره کشوری و «پیر چنگی» سال۱۳۷۳، مجددا «هفت لیوا» سال۱۳۷۷ به نویسندگی و کارگردانی آقای امیری و «زائران برزخ» سال۱۳۷۸، «حنجره نارفیق» سال ۱۳۸۱ و چهار نمایش سیاه بازی با آقای امیری.
ورود او به عرصه سینما با فیلم «الماس۳۳» به کارگردانی داریوش مهرجویی در سال 1346 اتفاق میافتد. پس از آن نیز در فیلمهای:
«رو به دریا» به کارگردانی عبدالله علیزاده در سال۱۳۵۹، «سفر غریب» به کارگردانی ایرج صغیری، سال۱۳۶۷ «دعای بارون» به کارگردانی پرویز تائیدی، سال ۱۳۸۵ «مثل یک قصه به کارگردانی» خسرو سینایی، سال۱۳۶۰ «برگهای دفترم» به کارگردانی رضا صافی، سال۱۳۶۱ «دفترچه نوروزی» به کارگردانی داریوش غریبزاده، سال ۱۳۶۲ «آخرین سکانس» به کارگردانی سیدرضا صافی، سال ۱۳۶۲ بوشهر «در گذرگاه تاریخ» به کارگردانی چشم بر زمین، سال ۱۳۶۴ «ماهیگیران کوچک» به کارگردانی ایرج صغیری، سال۱۳۶۵ «مسافر عاشق» به کارگردانی فرزین مهدیپور، سال ۱۳۶۶ «عباس و یونس» به کارگردانی سیدرضا صافی.